Viêm khớp dạng thấp là gì?

Trước khi tìm hiểu những tiêu chuẩn chẩn đoán viêm khớp dạng thấp chúng ta cần hiểu rõ thế nào là viêm khớp dạng thấp, những nguyên nhân nào dẫn đến bệnh lý này.

Viêm khớp dạng thấp hay viêm đa khớp dạng thấp là bệnh lý mãn tính với các đợt đau cấp tính, nhiều khớp xương sưng, tấy, sốt hoặc đi kèm các biểu hiện nội tạng. Bệnh không chỉ phá hủy hệ khớp mà còn có thể gây tổn thương cho da, mắt, phổi, tim và mạch máu.

Khác với bệnh viêm xương khớp thay vì tổn thương hao mòn xương khớp thì viêm khớp dạng thấp ảnh hướng đến niêm mạc khớp, gây sưng đau nặng nhất là tình trạng xói mòn xương, biến dạng khớp ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt của người bệnh.

Độ tuổi thường mắc viêm khớp dạng thấp dao động từ 20 đến 40 tuổi, giới nữ có tỉ lệ mắc cao hơn nam giới gấp 2 – 3 lần đặc biệt là phụ nữ trong thời kỳ mang thai.

Nguyên nhân gây bệnh là sự tấn công của hệ thống miễn dịch lên lớp màng bao bọc khớp, hủy hoại dần sụn, xương trong khớp dây chằng giữ khớp cũng giãn và suy yếu dần.

Tiêu chuẩn chẩn đoán viêm khớp

Những tiêu chuẩn chẩn đoán viêm khớp dạng thấp 

Để chẩn đoán viêm khớp dạng thấp các y bác sĩ dựa vào tiêu chuẩn của hội thấp khớp học Hoa Kỳ ACR năm 1987 và tiêu chuẩn chẩn đoán mới nhất của Liên đoàn chống Thấp khớp Châu Âu năm 2010. Các tiêu chuẩn này này được áp dụng chủ yếu với những bệnh nhân ở giai đoạn đầu của bệnh, biểu hiện ở nhiều khớp trong thời gian dưới 6 tuần. 

Tiêu chuẩn của Hội Thấp khớp học Hoa Kỳ năm 1987

Tiêu chuẩn chẩn đoán viêm khớp dạng thấp của hội thấp khớp học Hoa Kỳ hiện đang được áp dụng rộng rãi với các tiêu chí đánh giá và phát hiện bệnh sớm trong thời gian trên 6 tuần như:

• Sáng sớm các khớp có biểu hiện cứng nhắc kéo dài trên 1 giờ
• Cơ thể có tối thiểu 3 nhóm khớp bị viêm: sưng phần mềm hay tràn dịch tối thiểu 2 trong số 1 nhím khớp: khớp ngón gần bàn tay, bàn ngón tay, khớp cổ tay, khuỷu gối, cổ chân hay bàn ngón chân.
• Khớp ở bàn tay viêm sưng tối thiểu một nhóm trong số các khớp cổ tay, ngón gần và khớp ngón tay.
• Khớp đối xứng viêm, có hạt dưới da.
• Khi xét nghiệm yếu tố dạng thấp trong huyết thanh dương tính.
• Khi chụp X quang tại bàn tay, cổ tay hoặc khớp tổn thương điển hình với các dạng: hình bào mòn, hình hốc, hình khuyết đầu xương, mất chất khoáng xương, hẹp khe khớp.

Xác định chẩn đoán khi có bằng hoặc trên 4 tiêu chuẩn trên. Diễn biến viêm khớp thường kéo dài và diễn biến trong khoảng trên 6 tuần và được xác định bởi bác sĩ.

Tiêu chuẩn chẩn đoán viêm khớp dạng thấp năm 1987 có độ chính xác từ 91 đến 94%, độ đặc hiệu 89% với những bệnh nhân viêm khớp đã tiến triển. Đối với các bệnh nhân đang ở giai đoạn đầu, độ chính xác chỉ giao động trong khoảng 40-90%, đặc hiệu từ 50-90%.

Tiêu chuẩn chẩn đoán viêm khớp

Tiêu chuẩn chẩn đoán viêm khớp dạng thấp năm 2010 

Tiêu chuẩn chẩn đoán viêm khớp dạng thấp 2010 của Liên đoàn chống thấp khớp Châu Âu là tiêu chuẩn mới nhất hiện nay. Tiêu chuẩn này được áp dụng chủ yếu với những bệnh nhân ở giai đoạn đầu, mới khởi phát, biểu hiện ở nhiều khớp trong thời gian dưới 6 tuần.

Tiêu chuẩn này được xác định với bệnh nhân có tối thiểu một khớp viêm màng hoạt dịch không chuẩn đoán được trên và viêm màng hoạt dịch do bệnh lý khác.

5 tiêu mục của tiêu chuẩn 2010 gồm:

• Đau một khớp là 0 điểm, 2 đến mười khớp lớn là 1 điểm, một đến 3 khớp nhỏ là 2 điểm, bốn đến mười khớp nhỏ là 3 điểm và 5 điểm khi đau trên mười khớp.
• Xét nghiệm huyết thanh ít nhất có 1 trong 3 biểu hiện sau: biểu hiện 0 điểm RF và Anti CCP âm tín, biểu hiện 2 điểm RF và Anti CCP dương tính thấp, biểu hiện 3 điểm: RF và Anti CCP dương tính cao.
• Xét nghiệm phản ứng cấp tính: 0 điểm khi CRP và tốc độ máu lắng bình thường, 1 điểm khi CRP hoặc tốc độ máu lắng tăng.
• Thời gian xuất hiện các biểu hiện, triệu chứng là dưới 6 tuần là 0 điểm, trên 6 tuần là 1 điểm.

Sau khi đã kiểm tra và xác định số điểm trên hoặc bằng 6/10.

Chẩn đoán nguy cơ mắc bệnh khi ≤ 3 lần giới hạn cao của bình thường và chẩn đoán mắc bệnh khi có trên 3 lần giới hạn cao của bình thường.

Tiêu chuẩn chẩn đoán viêm khớp

Top 3 phương pháp giảm đau viêm khớp dạng thấp 

Viêm khớp dạng thấp là bệnh lý mãn tính hiện không thể chữa khỏi dứt điểm. Người bệnh có thể chữa trị bằng thuốc và tiến hành các phương pháp giảm đau đơn giản tại nhà.

Phương pháp khắc phục và phòng ngừa bệnh gồm:

• Tập luyện thể dục hàng ngày: Để phòng tránh hay giảm các cơn đau do bệnh lý viêm khớp dạng thấp gây ra người bệnh cần thường xuyên luyện tập thể dục nhẹ nhàng để giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp xung quanh khớp. Chú ý chỉ nên luyện các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ và tránh vận động mạnh, quá sức sẽ càng khiến các cơn đau tăng lên mà không giảm đi.

• Chườm nóng, chườm lạnh: các cơn đau âm ỉ có thể giảm nhẹ bằng cách chườm nóng hay chườm lạnh. Bạn có thể sử dụng miếng giữ nhiệt hay đổ nước nóng hoặc lạnh vào chai để chườm.
• Nghỉ ngơi hợp lý: phương pháp đối phó hiệu quả những cơn đau do viêm khớp dạng thấp gây ra là nghỉ ngơi, thư giãn, tránh những căng thẳng trong cuộc sống.

Viêm khớp dạng thấp là bệnh lý mãn tính hiện chưa thể chữa khỏi. Hiện nay với sự phát triển của khoa học kỹ thuật nhiều bệnh nhân đã giảm hẳn các cơn đau thậm chí không thấy chúng tái phát trở lại. Bởi vậy bạn cần thường xuyên thăm khám sức khỏe định kỳ và lưu ý  để kịp thời phát hiện và chữa trị bệnh ngay từ giai đoạn khởi phát.

Xem thêm: Viêm khớp dạng thấp kiêng ăn gì và nên ăn gì? [Chuyên gia tư vấn]

Hy vọng những thông tin về tiêu chuẩn chẩn đoán viêm khớp dạng thấp trong bài đã giúp các bạn có được những kiến thức cơ bản nhất về vấn đề này! Cảm ơn bạn vì đã đọc bài viết 

Tiêu chuẩn chẩn đoán viêm khớp