Suy thận ở trẻ em là bệnh gì?

Suy thận ở trẻ em xảy ra khi các chức năng thận bị suy giảm. Bệnh do nhiều nguyên nhân gây nhưng chủ yếu là do bẩm sinh hoặc do mắc một số bệnh lý khác.

Theo số liệu thống kê, suy thận ở trẻ em thường gặp ở trẻ trong độ tuổi từ 2 – 12 tuổi và ở bé trai nhiều hơn bé gái.

Hầu hết khi được phát hiện thì suy thận đã ở giai đoạn nặng, bắt buộc phải thực hiện các biện pháp điều trị chuyên dụng như lọc máu, lọc màng bụng và ghép thận để tiếp tục duy trì sự sống.

Nguyên nhân nào gây suy thận ở trẻ em?

Hiện nay, có nhiều trẻ bị suy thận nhưng không xác định được nguyên nhân gây bệnh. Sau đây là một số nguyên nhân gây suy thận phổ biến mà các bậc phụ huynh nên biết:

Di truyền

Theo số liệu thống kê, có đến 40% là do dị tật bẩm sinh về thận, 60% do mắc một số bệnh lý ở khi còn nhỏ. Trong quá trình mang thai, mẹ bầu bị mắc bệnh lý nào đó có thể là nguyên nhân trẻ bị tiểu rỉ rỉ, hẹp van niệu đạo…

Ngoài ra, cha hoặc mẹ bị suy thận hoặc cả hai thì con sinh ra cũng dễ bị suy thận.

Tiêu chảy, mất nước nặng

Trẻ em bị tiêu chảy trong thời gian dài khiến cho cơ thể mất nước, người mệt mỏi, xanh xao và buồn nôn, chức năng thận bị suy giảm. Nếu kiểm soát muộn không chỉ gây suy thận ở trẻ em mà còn có thể dẫn đến tử vong ở trẻ.

Nhiễm trùng nặng

Trẻ em bị mắc bệnh nhiễm trùng có thể gây biến chứng suy thận. Ngoài ra, nếu trẻ bị nhiễm trùng đường tiết niệu với các triệu chứng sốt, tiểu gắt thì sẽ gây sẹo ở thận. Tình trạng này diễn ra nhiều lần, trong thời gian dài sẽ gây suy thận ở trẻ em

Cần thận và đường dẫn niệu bị tổn thương

Cần thận, đường dẫn niệu bị tổn thương là nguyên nhân khiến cho trẻ luôn mệt mỏi, cơ thể bị phù nề. Nếu diễn ra trong thời gian dài thì tùy thuộc vào lứa tuổi mà có thể gây suy thận, xơ hóa một phần hoặc toàn bộ cả hai thận…

Chấn thương nặng

Trẻ em không may bị chấn thương nặng ở diện rộng như toàn bộ cơ thể hoặc mổ tim bẩm sinh, ghép tạng… có thể là nguyên nhân dẫn đến suy thận ở trẻ em.

Dùng thuốc ức chế miễn dịch

Trẻ dùng thuốc ức chế miễn dịch liều lượng cao trong thời gian dài rất dễ gây ra tình trạng kháng corticoid ở thận và gây suy giảm chức năng thận.

Sức đề kháng yếu

Sức đề kháng của trẻ yếu, suy dinh dưỡng, còi xương, biếng ăn, chậm lớn, sinh non… có nguy cơ bị suy thận rất cao. Bởi những tác nhân gây bệnh ở trẻ dễ dàng xâm nhập vào cơ thể khi sức đề kháng yếu không chống chọi được.

Triệu chứng và dấu hiệu trẻ bị suy thận

Các dấu hiệu triệu chứng giai đoạn đầu không rõ ràng, gần như là không có triệu chứng. Vì thế khi có những dấu hiệu biểu hiện thì bệnh đã ở giai đoạn nặng. Khi có các triệu chứng sau, cha mẹ hãy đưa trẻ đến bệnh viện thăm khám ngay lập tức:

Trẻ bị sưng phù tay chân, mặt

Ngủ dậy, mắt trẻ bị sưng phù, sau đó là các vị trí chân, tay, mặt, lưng, bụng… Tình trạng phù nề này dễ bị nhầm lẫn với dị ứng thức ăn hoặc bị côn trùng cắn. Tình trạng phù nề diễn ra mạnh mẽ hơn nếu như nồng độ ure trong máu tăng đột ngột.

Bé bị tiểu buốt, tiểu rắt tiểu ít, nước tiểu đục

Đây là biểu hiện triệu chứng điển hình của suy thận ở trẻ em. Trẻ thường tiểu ít, tiểu rắt, tiểu buốt, nước tiểu có màu bất thường như đục, đỏ. Nếu để kéo dài thì trẻ có thể bị bí tiểu.

Tay chân bủn rủn

Khi bị suy thận, trẻ em sẽ bị run tay chân thường xuyên, cảm giác bủn rủn giống như bị cảm lạnh. Kèm theo đó là trạng thái mệt mỏi, uể oải, chóng mặt, hoa mắt và buồn nôn, ngủ nhiều và thường mơ về đêm.

Nhức đầu

Suy thận ở trẻ em gây ra các cơn đau nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn. Những cơn đau nhức này xuất hiện đột ngột và diễn ra âm ỉ khiến cho trẻ mệt mỏi, suy nhược cơ thể…

Thở yếu, có mùi hôi

Trẻ bị suy thận khiến cho lượng oxy đi nuôi cơ thể không đủ, trẻ sẽ mệt mỏi, thở yếu, thở dốc, tức ngực, chóng mặt… Ngoài ra, một số trường hợp có thể bị khó thở khi ngủ. Hơi thở của trẻ có mùi hôi khó chịu do cơ thể không thải được chất thải cặn bã nên tích tụ gây ra.

Tiểu đêm nhiều

Biểu hiện suy thận ở trẻ em điển hình dễ dàng nhận biết là tiểu đêm nhiều. Mỗi lần trẻ đi tiểu ít nhưng lại diễn ra thường xuyên. Khi mắc bệnh, chức năng thận suy giảm, trẻ sẽ thường xuyên đi đắt rắt, ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ.

Biếng ăn

Chán ăn, ăn không ngon, cơ thể mệt mỏi, ngủ nhiều kèm theo tình trạng buồn nôn và nôn.

Trẻ bị suy thận đến gặp bác sĩ khi nào?

Khi trẻ có bất cứ dấu hiệu triệu chứng như phù nề chân tay mặt, sốt, biếng ăn, buồn nôn, nôn, đau bụng, chậm tăng cân, da dẻ xanh xao, gầy ốm… thì cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ ngay lập tức để được thăm khám và chẩn đoán chính xác. Từ đó có biện pháp điều trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng suy thận ở trẻ em xảy ra.

Điều trị

Suy thận ở trẻ em nguy hiểm có thể gây tử vong ở trẻ. Vì thế, khi có biểu hiện của bệnh thì cần phải cho trẻ đi khám. Các bác sĩ sẽ tiến hành thăm hỏi triệu chứng, tiền sử bệnh, khám tổng quát và có thể yêu cầu thực hiện các xét nghiệm khác nếu cần. Các xét nghiệm như xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu… Từ đó có chẩn đoán chính xác và biện pháp điều trị thích hợp. Dưới đây là một số cách điều trị suy thận ở trẻ em được áp dụng phổ biến hiện nay:

Thuốc tân dược

Các loại thuốc được sử dụng trong điều trị suy thận ở trẻ em thường là prednisone và prednisolone.

Thuốc có tác dụng: Giảm nhanh triệu chứng phù nề trong 2 tuần đầu. Chỉ sử dụng thời gian ngắn.

Tác dụng phụ của thuốc: Trẻ thường hay cảm thấy đói, cân nặng tăng nhanh, huyết áp cao, nồng độ đường trong máu tăng, dạ dày bị kích thích, dễ nổi cáu…

Khi sử dụng thuốc trị suy thận ở trẻ em, cha mẹ nên cho trẻ ăn nhiều rau xanh, trái cây, bánh quy. Có chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và theo dõi tình hình tiến triển của bệnh, báo ngay cho bác sĩ điều trị khi có dấu hiệu bất thường.

Lọc máu (Chạy thận)

Trẻ em bị suy thận nặng, 80 – 90% chức năng thận bị mất đi, ngoài uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ thì trẻ phải chạy thận suốt cả phần đời còn lại để duy trì sự sống. Thời gian chạy thận sẽ tuân thủ theo lịch trình, thời gian của bác sĩ điều trị để tránh ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe của trẻ.

 

Thẩm phân phúc mạc (lọc màng bụng)

Lọc màng bụng được áp dụng khi suy thận ở trẻ em ở giai đoạn nặng. Phương pháp này giúp loại bỏ chất thải cặn bã, chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể. Thẩm phân phúc mạc cho hiệu quả tốt hơn biện pháp lọc máu, đặc biệt trong trường hợp trẻ bị suy thận kèm theo bệnh tim.

Thực hiện phẫu thuật ghép thận

Khi chức năng thận bị mất hoàn toàn, biện pháp điều trị suy thận ở trẻ em bắt buộc là thực hiện phẫu thuật ghép thận. Để thực hiện được phương pháp này phải có thận phù hợp, đội ngũ y bác sĩ thực hiện phải có chuyên môn và tay nghề cao. Đồng thời, trẻ có sức khỏe tốt, mạch máu vùng chậu bình thường, huyết áp ổn định và không bị bệnh ký nào khác.

Sau khi thực hiện phẫu thuật ghép thận, trẻ cần phải uống thuốc duy trì để thận dần ổn định, thích ứng với cơ thể.

Điều trị suy thận ở trẻ em cha mẹ cần lưu ý gì?

Quá trình điều trị suy thận ở trẻ em cho hiệu quả tốt hơn nếu cha mẹ chú ý những điều sau:

• Không cho trẻ ăn mặn sẽ làm tình trạng phù nề trầm trọng hơn
• Tránh xa các thực phẩm món ăn có hàm lượng kali cao và nội tạng động vật
• Uống đủ nước, mỗi ngày 2 – 2,5 lít nước, có thể là nước lọc, nước đun sôi để nguội, nước canh hoặc nước ép hoa quả
• Kiêng không cho trẻ ăn đồ ăn nhiều muối, các loại hải sản, đồ ăn quá cay nóng, chiên xào nhiều dầu mỡ hoặc đồ ăn gây kích ứng…
• Có chế độ ăn uống cân đối, đầy đủ chất dinh dưỡng, nên cho trẻ ăn nhiều rau xanh, trái cây
• Khuyến khích trẻ luyện tập, vận động nhẹ nhàng thay vì ngồi lâu ở một chỗ, một tư thế

>> Xem ngay: Biến chứng của suy thận gây phù chân tử vong ở người bệnh

Những thông tin về bệnh suy thận ở trẻ em trên đây mong rằng giúp các bậc cha mẹ hiểu rõ hơn về căn bệnh này, để bảo vệ trẻ tốt nhất. Nếu trẻ có bất cứ dấu hiệu triệu chứng nào của bệnh thì cần cho trẻ đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt, nhằm phát hiện bệnh sớm và có biện pháp điều trị đúng, kịp thời.

Suy thận ở trẻ em